Dagelijkse acties voor inclusieve zelfleiders: van intentie naar impact

Van intentie naar impact

Inclusie op de werkvloer wordt vaak gekoppeld aan grootschalige initiatieven, zoals diversiteitsbeleid of trainingen. Maar echte verandering begint vaak met kleine acties. Dat benadrukken Eddie Pate en Jonathan Stutz in hun boek ‘Daily Practices of Inclusive Leaders’. Ze pleiten voor betekenisvolle dagelijkse stappen: “steentjes van inclusie”.

Kleine, bewuste handelingen kunnen samen grote veranderingen teweegbrengen, zowel op de werkvloer als daarbuiten. Iedereen kan bijdragen aan inclusie, ongeacht functie of titel, door middel van zelfleiderschap.

Wat is zelfleiderschap?

Zelfleiderschap draait om verantwoordelijkheid nemen voor je eigen gedrag en de impact daarvan op anderen. Leiderschap is niet alleen voorbehouden aan managers; iedereen kan inclusief handelen. Een inclusief zelfleider draagt bij aan diversiteit en gelijkwaardigheid door actief te luisteren, vooroordelen te herkennen en collega’s te stimuleren zichzelf te zijn. Dit zorgt ervoor dat iedereen zich gezien, gehoord en gewaardeerd voelt.

Waarom zelfleiderschap?

Tijdens mijn trainingen in Diversiteit, Gelijkwaardigheid & Inclusie (DGI) viel het mij op dat deelnemers zich vaak geen ‘leider’ voelen. Leiderschap wordt nog te vaak geassocieerd met formele posities. Daarom heb ik het concept van zelfleiderschap centraal gesteld: mensen empoweren om binnen hun eigen invloedssfeer een verschil te maken. Het gaat erom zelf initiatief te nemen en inclusie actief te bevorderen.

Uitdagingen van inclusief zelfleiderschap

1. Onbewuste vooroordelen herkennen
Onze beslissingen worden vaak ongemerkt beïnvloed door onbewuste aannames. Wat kun je doen?

• Welke aannames maak ik op basis van iemands uiterlijk, achtergrond of communicatiestijl?
• Heb ik deze aannames vandaag laten meespelen in mijn beslissingen?

2. Inclusie en belonging bevorderen
Inclusie betekent meer dan alleen ‘deel uitmaken’; het gaat om vrij zijn om jezelf te zijn. Praktische tips:

• Zorg ervoor dat iedereen tijdens vergaderingen de kans krijgt om bij te dragen, vooral zij die minder vocaal zijn.
• Vraag actief naar de mening van degenen die anders over het hoofd worden gezien.

3. Eigen belangen balanceren met die van anderen
Inclusief zelfleiderschap betekent ruimte maken voor zowel je eigen als andermans belangen. Hoe pak je dit aan?

• Werk samen aan een gedeelde teamvisie waarin ieders doelen worden gecoördineerd en bijdragen aan het grotere succes.

4. Empathie inzetten in actie
Empathie is krachtig, maar vraagt om actie. Probeer dit:

• Start gesprekken met open vragen zoals “Wat zijn jouw grootste uitdagingen?” of “Hoe kan ik je helpen je doelen te bereiken?”
• Wees aanwezig en geef de ander je volledige aandacht tijdens gesprekken.

5. Volhouden op de lange termijn
Inclusie bevorderen is een marathon, geen sprint. Soms lijkt de vooruitgang langzaam. Belangrijk:

• Blijf consistent kleine stappen zetten.
• Houd de lange termijn in zicht.

Inclusie heeft strategische voordelen

Organisaties die inclusief handelen, plukken hier ook zakelijk de vruchten van. Onderzoek toont aan dat inclusieve teams genieten van:

• Meer innovatie dankzij diverse perspectieven.
• Hogere werknemerstevredenheid en lagere verloopcijfers.
• Hogere productiviteit en betere financiële prestaties.

Inclusie is niet alleen ethisch juist; het is ook een strategische keuze die succes bevordert.

Begin klein, maak impact

De grootste veranderingen beginnen met kleine acties. Stel jezelf vragen als: Welke vooroordelen kan ik vandaag uitdagen? Hoe kan ik inclusiever communiceren? Wie kan ik vandaag een extra zetje geven? Elke stap telt. De vraag is niet óf jij een verschil kunt maken, maar wélk verschil je vandaag gaat maken.

Welk steentje van inclusie leg jij vandaag neer?