Logo van De Spreker
Doen

Train je je tolerantiespier

Deel drie van deze drieluik laat zien dat je onzekerheid pas écht leert verdragen door iets te dóen. Lisette van de Sandt deelt drie praktische gedragstools om kleine stappen te zetten in het onbekende. Daarmee bouw je risicotolerantie op – en leer je vertrouwen op actie, ook als je het nog niet zeker weet.

Actie als antwoord: kleine stappen zetten in het onbekende

Soms ontdek je het pas wanneer je iets doet

Mijn vakantie werd in eerste instantie beheerst door onzekerheid en een knoop in mijn maag. Terwijl mijn zoontje dapper tegen zijn onzekerheid inzwom (dit bedoel ik letterlijk, zie deel 1 en 2 van deze reeks), greep ik terug op tools die mij moeste helpen om te gaan met mijn onzekerheid. En alhoewel de knoop in mijn maag kleiner was en ik goed had omgedacht, was ik er nog niet. Het derde element uit mijn Eerste Hulp Bij Onzekerheid-toolkit had ik nog niet ingezet: iets doen.

De ironie ontging me niet: mijn zoontje paste dit allang toe door te blijven oefenen. Maar hoe kon ik zelf overgaan tot actie? Is er altijd wel iets concreets wat je kunt doen?

Waarom juist actie helpt

Doen alsof onzekerheid niet bestaat (of dat je helemaal geen last ervan hebt) geeft schijnhouvast. Wat ook niet werkt: wachten tot onzekerheid verdwijnt. In deel 1 en 2 heb je ontdekt hoe je je denken en voelen kunt beïnvloeden, en dat zijn goede stappen om beter met onzekerheid om te gaan. Toch is het zo dat pas wanneer je iets doet, je je risicotolerantie opbouwt.

In dit derde deel van mijn drieluik deel ik daarom handvaten die je helpen bij het stuk ‘doen’: tools die je helpen in beweging te komen. Stop dus ook deze in je EHBO-kit en werk actief aan het trainen van je tolerantiespier voor onzekerheid.

3 gedragstools om met onzekerheid te werken

1. Begin klein, eindig groots
Onderzoek toont aan dat grote doorbraken vaak starten met kleine stappen (Ott & Eisenhardt). Dat betekent dus niet door radicale beslissingen te nemen, eerder door mini-experimenten uit te
voeren die haalbaarder voelen. En ja, dit heeft effect. Ga maar na: 1% verbetering per dag = 37x(!) beter in een jaar.
Voorbeelden van kleine acties:

  • Starten met een half uur focustijd; dus je mail standaard niet checken voor 9.30 uur (als je er normaal gesproken mee opstond)
  • Eén uurtje naar een netwerkbijeenkomst gaan om zo je netwerkspieren te trainen.
  • Een korte presentatie geven tijdens jullie afdelingsbijeenkomst om je presentatietolerantie te trainen.

Elke kleine actie traint je onzekerheidstolerantie. Dit werd ook toegepast door managers die ik had gecoacht, en één van hen gaf daar een prachtig bewijs voor terug dat dit zijn vruchten afwerpt: “Wat vorige maand nog als risico voelde, voelt nu als routine.”

Consistentie verslaat intensiteit

2. Bouw balans in met ‘uncertainty balancers’
Je hoeft niet overal risico te nemen. Je kunt meer aan op het ene vlak als je op een ander gebied zekerheid ervaart. Een vriend verwoordde het mooi: “Ik werk in loondienst zodat mijn vrouw als ondernemer risico’s kan nemen.”5 In teams werkt dat net zo:

  • Combineer comforttaken met experimenteertaken
  • Zorg voor voldoende structuur (of vaste routines)
  • Laat mensen zelf aangeven waar ze risico’s willen nemen (en waar niet)
  • Zorg ervoor dat iedereen risico’s neemt (op een afdeling kun je daar een verantwoordelijkhedenmatrix voor maken met iedereen als back-up voor meerdere activiteiten – dit geeft zakelijk flexibiliteit en zorgt ervoor dat je collega’s makkelijker hun risicotolerantiepsier trainen)

3. Creëer speelruimte: noem het een experiment
Als iets een experiment is, mag het mislukken. Precies die ‘toestemming’ maakt het makkelijker om te starten.
Je kunt op meerdere manieren van start gaan met het neerzetten van een zogeheten experimenteercultuur:

  • Vraag jezelf en je team: “Wat kunnen we uitproberen om te weten of X de juiste keuze is?”
  • Vier fouten als leermomenten (bijv. een Meest Leerzame Fout-award)
  • Geef complimenten op aanpak, niet op talent: “Goed onderzocht” werkt beter dan “Je bent slim”

Met experimenteren bied je ruimte aan een groeimindset: een manier van denken die onzekerheid veiliger maakt en actie vanzelfsprekender.

Tot slot

Die middag in de zon besloot ik mijn risicotolerantiespier te gaan trainen door meer artikelen te schrijven en journalisten op te zoeken om zo de regie terug te pakken. Maar: dat kwam na de vakantie, want uitgestelde actie is ook actie. Daarom legde ik na het instellen van een reminder mijn telefoon weg en stond ik op van mijn ligstoel. Na de inzet van alle EHBO-tools durfde ik letterlijk het diepe in te duiken; ik had niet meer zekerheid dan eerst, maar het lukte me eindelijk weer om het te verdragen.

Teruglezen of delen?

Deel 1 – Hoe je brein je saboteert bij onzekerheid
Deel 2 – Wat je lijf je probeert te vertellen
Tip: bewaar de hele reeks als mini-EHBO-kit voor je volgende onzekere moment en volg Lisette op LinkedIn voor meer tools en adviezen voor change leaders.
Direct boeken als spreker? Vraag bij interesse vooral ook naar de EHBO-keynote die extra diep (en praktisch!) de materie in duikt.


Voetnoot

5 Lisette van de Sandt, 2024, Zo krijg je iedereen mee. Zet weerstand om in verandermotivatie, S2 Uitgevers.

Lisette van de Sandt
Lisette van de Sandt
Lisette van de Sandt is een internationaal erkend expert in change en leiderschap. Ze inspireert managers om verandering menselijker te maken met praktische tools, wetenschappelijke inzichten en interactieve keynotes. Met ervaring bij 60+ organisaties in 12 landen helpt ze weerstand om te zetten in motivatie en bouwt ze aan positieve, moedige bedrijfsculturen.

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Mis niets en ontvang gemiddeld 1 keer per maand nieuws rond onze sprekers, artikelen, informatie over gratis webinars en over leuke acties.

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Logo van De Spreker

© 2024 deSpreker.nl | Cookiebeleid | Privacybeleid